Türkiye’nin Beş Yıllık Ekonomi Karnesi

Yeni bir seçim sürecine hazırlanan Türkiye'nin en önemli konu başlıklarından biri yine ekonomi. 2018'deki son seçimden bu yana geçen beş yıllık süreçte Türkiye ekonomisinde nelerin değiştiğini izlemek için temel ekonomik göstergelerdeki verileri irdeledik.

Yıllık Büyüme Rakamları 2018 - 2022 (%)

Türkiye ekonomisi 2022 yılının son çeyreğinde önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,5 büyüdü; 2022 yılı takvim etkilerinden arındırılmış yıllık büyüme değişim oranı 2018 yılında 3,1 olarak gerçekleşirken 2022 yılında 5,4 olarak kaydedildi. 2022 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 176 bin 589 TL, ABD doları cinsinden 10 bin 655 Dolar olarak hesaplandı.

Yıllara Göre İşsizlik Oranı 2018 - 2023 (%) (Aralık)

TÜİK verilerine göre, 2018 yılı Aralık ayında işsizlik oranı %13.3 olarak kaydedilirken 2022 Aralık ayında %10,4 olarak gerçekleşti. Güncel olarak 2023 Ocak ayında açıklanan işsizlik oranı ise 10,3. İşsizlik oranı erkeklerde %7,7 iken kadınlarda %13,7 olarak tahmin edildi.

Yıllık Enflasyon 2018 -2023 (%) (Aralık)

TÜFE'deki (2003=100) değişim 2018 Aralık ayında 20,3 olarak ölçülürken 2022 Aralık ayında bu oran 64,27'ye yükseldi. 2023 yılı Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %55,18 ve on iki aylık ortalamalara göre %71,83 olarak gerçekleşti. 2022 Aralık ayında enflasyon 64,27 olarak kaydedildi.

Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Değişim 2018 - 2023 (%) (Aralık)

2023 Ocak ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 4,5 artış gösterdi. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, ocak ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 5,7 azaldı. İmalat sanayi sektörü endeksi ise yüzde 5,8 arttı. 2022 yılında sanayi üretimi yıllık bazda yüzde -0,4 olarak gerçekleşmişti.

* Buna göre, sanayi üretim endeksinin hesaplanmasında aylık sanayi üretim anketi ve katma değer vergisi (KDV) beyannamelerinden elde edilen veriler kullanılıyor. Ancak Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremlerden etkilenen illerde mücbir sebep ilan edildiği ve beyannameler ertelendiği için, bu illerden derlenen anketlerden yüzde 38 oranında cevap alınabildi.

Politika Faizi 2018 - 2023 (%)

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 50 baz puan indirilerek yüzde 8,5'e düşürdü (22 Aralık 2022). Politika faizi 2018 Aralık ayında yüzde 24, 2020'de yüzde 17, 2022'de ise yüzde 9 olarak kaydedilmişti. TCMB Aralık ve Ocak aylarında politika faizini yüzde 9'da sabit tutmuştu. Daha önce ise Kasım ayında tamamlanan bir süreçle politika faizi 500 baz puan indirilmişti.

ABD Doları 2018 - 2023 (%)

2018 yılı Aralık ayında 5.28 seviyesinde olan ABD Doları, 2022 Aralık ayının son iş gününde ABD Doları 18.69'dan işlem gördü. Güncel olarak (20 Mart 2023) ABD Doları 18.99'dan işlem görmektedir.